Hilversumse Grootouders voor het Klimaat
Sinds de coronacrisis hangt er een poster op het slaapkamerraam, in drie formaten: Minimaal ‘1,5 meter– maximaal 1,5 graad’. Grootouders voor het Klimaat Jogchum en Bea Kooi voeren actie. Ook op afstand kan dit heel goed: actie voeren om de aarde te kunnen doorgeven aan hun kleinkinderen en aan alle (nu nog kleine) kinderen. Een dubbelinterview.
Het echtpaar Kooi woonde lang in Purmerend en Rotterdam. Sinds 25 jaar wonen ze in Hilversum. De locatie maakt niet uit voor hun drive: de wereld goed verzorgen voor komende generaties. Naast zijn werk in de IT zette Jogchum zich in voor Amnesty International. Bea deed dit ook, naast het begeleiden van vluchtelingen in Nederland en haar werk als kinderverpleegkundige.
Grenzen aan de groei
In 1972, vlak voor ze hun tweede kind kregen, lazen ze het Rapport van de Club van Rome, ‘Grenzen aan de groei’. In het rapport werd gesteld dat, als de westerse maatschappij in hetzelfde tempo bleef consumeren, de rek er binnen honderd jaar uit zou zijn. Met name de bevolkingsgroei en industriële productie zouden fikse klappen krijgen, terwijl de uitputting van grondstoffen al binnen vijftig jaar voor problemen zou gaan zorgen. Hier werden zij door gegrepen. Sindsdien is hun zorg over de vervuiling en opwarming bepaald niet kleiner geworden.
1972, 1999, 2013: mijlpalen
Op grote en kleine schaal zetten zij zich in om de aarde leefbaar te houden voor de generaties na hen: “Wij hebben in 1999 meegedaan met een collectieve actie van Greenpeace. Zonnepanelen waren toen nog onbetaalbaar, maar met een gezamenlijke aanschaf werd de prijs gedrukt. Deze vier, later drie panelen heb ik op het dak van de garage gelegd. Dat het er minder werden, had te maken met de Nuon: zij wilden leveren en leggen. Toen ik ze zelf wilde leggen, kreeg ik er als straf niet vier maar drie. Deze zonnepanelen liggen er nog steeds maar zijn eigenlijk alleen geschikt voor het museum; ze doen het niet meer omdat de omvormers kapot zijn. Wij hebben nu op het dak nog acht panelen liggen, met een hogere opbrengst. Ook hebben we een paar aandelen in een windmolen in Groningen. Daarmee is ons energieverbruik helemaal duurzaam.”
Grootouders voor het Klimaat
Al in 2013 voegden Jogchum en Bea zich als mede-eisers in het proces van stichting Urgenda tegen de Nederlandse staat. De eis: de Staat moet zich voldoende inspannen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, volgens internationale afspraken. In 2015 kreeg Urgenda gelijk van de rechter, en in 2019 bevestigde de Hoge Raad dit vonnis. De Staat moet voldoende maatregelen nemen zodat in het jaar 2020 25% minder broeikasgassen worden uitgestoten dan in 1990.
Urgenda is ook de organisatie achter de Grootouders voor het Klimaat. Jogchum: “In 2015 liep Marjan Minnesma naar Parijs, waar de VN-klimaatconferentie werd gehouden. Bij haar etappes wandelden velen mee. Wij hebben een deel meegewandeld in Nederland. Tijdens die wandeling is de ‘Grootouders voor het Klimaat’ bedacht. We liepen toen niet meer mee, maar lazen het in de krant. Sinds de tweede bijeenkomst, januari 2017, zijn wij onderdeel van de groep Grootouders die inmiddels drie jaar lang twee keer per maand bijeenkomt bij de Tweede Kamer om een Kamerlid of Bewindspersoon te spreken. We nodigen de gast uit, het Manifest mede te ondertekenen en het in de Kamer te vertegenwoordigen.”
Zo zetten de Grootouders het belang van hun boodschap kracht bij: bescherm de aarde voor latere generaties. Heel recent zijn de zorgen van de Grootouders door de Partij voor de Dieren als vragen voorgelegd aan de Minister van Energie en Klimaat, Eric Wiebes. Hij heeft deze vragen nu ook beantwoord. Hier lees je meer.
Think global, act local
Jogchum vertelt over zijn lokale inspanningen: “Wij zijn lid van de Betlehemkerk in Zuid. Toen het pand werd gerenoveerd, heb ik voorgesteld om op het hoge, platte dak zonnepanelen te leggen. Deze zouden dan energie opwekken voor buurtbewoners. Daarvoor was het nodig een energiecoöperatie op te richten. Dat werd HilverZon. Ik heb echt wakker gelegen om goede argumenten te bedenken, hoe ik de kerk deze stap kon laten nemen. Door ze uit te dagen ‘durf je wel of niet iets te wagen bij een onzekere uitkomst?’, heb ik ze overtuigd. De Betlehemkerk leent haar gerenoveerde dak nu uit aan 16 huishoudens, die er met 99 panelen hun energie opwekken. Ik ben nu bezig de kerk ervan te overtuigen, ook het lagere dak vol te leggen met panelen. Daarbij heb ik, toen dit allemaal speelde, de naam ‘HilverZon’ bedacht.”
In actie met de bakfiets!
Jogchum wil absoluut geen corona oplopen. Zijn boodschap over de wereld is te belangrijk om vanuit een ziekenhuisbed te moeten vertellen. Een bakfiets biedt de mogelijkheid de wereld in te trekken en toch afstand te houden. Daarom is de pas aangeschafte, tweedehands bakfiets een centraal punt in alle plannen van Jogchum en Bea. Met deze bakfiets kunnen ze snel een spandoek hijsen en wat herrie maken om lokaal de aandacht te vragen voor het klimaat.
Jogchum: “Tijdens het Hilversum100-café afgelopen mei bleek dat er velen met een bakfiets zijn binnen het netwerk. Het idee werd geboren om een bakfietstocht door Hilversum te organiseren, om de actie bekendheid te geven.” Jogchum wil daarbij de actie-bakfiets regelmatig parkeren bij pleinen in het centrum en bij diverse broedplaatsen van de Hilversum100: niet alleen bij Vonk, ook bij Lokaal in het stadspark De Kwekerij bij het station. Hij staat open voor meer uitnodigingen.
Naast de bakfietstour zijn Bea en Jogchum bezig een lokaal netwerk van Grootouders voor het Klimaat op te richten. Met deze groep willen ze regelmatig een activiteit organiseren: denk aan lezingen in bijvoorbeeld de bibliotheek en voorleesacties op basisscholen. De Grootouders kiezen jaarlijks een Kinderklimaatboek, dat op passende wijze aandacht van kinderen vraagt voor de toekomst. Dit netwerk is nog in oprichting: aanmeldingen zijn hartelijk welkom. Hilversum100 brengt je graag in contact, of kijk op www.grootoudersvoorhetklimaat.nl