Comic Column | Gehakt
Er heeft zich een ecologisch rampje afgespeeld in onze achtertuin.
Jaren geleden ben ik gestopt met het eten van vlees.
Reden 1: de impact van vleesproductie op het klimaat.
Reden 2: nare woorden als ‘vleesproductie’.
Zelfs in de tijd dat ik nog wel eens een broodje bal mayo naar binnen werkte, was ik niet iemand die mijn handen vies maakte aan rauw gehakt. Als ik een kipfileetje nodig had in een recept, dan prutste ik die met twee vorken uit de verpakking, ongeveer zo:
En daar zat ik dan, met een grote bak wormenvlees. Het leek een beetje op kippengehakt, alleen bewoog het nog hier en daar.
Het was me al wel opgevallen dat de wormen telkens bovenop lagen als ik ze eten ging geven. Dat loste ik telkens op door er wat keukenafval overheen te gooien. Had ik er wat dieper over nagedacht, dan had ik kunnen bedenken dat het merkwaardig gedrag is voor een worm, laat staan een hele kolonie. En met de temperaturen van deze zomer had ik ook wel kunnen snappen dat zo’n bak rottend voedsel wat warm wordt. Maar ja, achteraf kun je een koe in de kont kijken.
Je zult misschien wel begrijpen dat iemand als ik niet staat te springen om een bak met wormensoep. Dat een deel van de wormen mijn nalatigheid overleefde was bemoedigend maar maakte het er niet makkelijker op. Eén voor één de wormpjes controleren op een teken van leven leek mij geen optie, maar alles in de kliko mikken evenmin. Dus wat dan?
Liever had ik dit alles niet meegemaakt, maar ik heb er wel wat van geleerd waar een ander misschien iets aan heeft. Hier zijn mijn tips:
- Een bak die in het voorjaar nog in de schaduw staat, kan zomaar later in de zomer toch wat zon pakken op diezelfde plek. Zet de wormen koel, bijvoorbeeld in een kelder, zeker als je op vakantie gaat.
- Compost wordt warm, warmer nog dan de omgevingstemperatuur. Geef met hoge temperaturen weinig of geen voedsel en snijdt wat je geeft in kleine stukjes zodat het niet gaat liggen rotten. Bij temperaturen boven de dertig graden kan het nodig zijn om actief te koelen, bijvoorbeeld met een in kranten verpakte icepack.
- De bak is als het warm is beter wat te droog dan te nat. Voeg dus voldoende droog karton toe. In mijn geval was de afwatering van de bak ook niet goed genoeg, check dit door de compost af en toe om te scheppen, laat eventueel het deksel er af zodat vocht kan verdampen.
- Wormen die het warm hebben kruipen niet per se de bak uit, het kan ook zijn dat ze bovenop gaan liggen.
Ben je helemaal afgeknapt op het idee van een wormenhotel door dit verhaal? (Sorry.) Je kunt wormencompost ook direct in de grond maken, dan kunnen de wormen zelf weg als het erg warm wordt. Of composteer met Bokashi. Zelf vond ik dat altijd een wat vies idee, maar ik geloof dat het niet erger wordt dan wormen paté.